Expressielessen dans en drama

Een dag in de week worden er expressielessen dans en drama gegeven door een
vakdocent. Tijdens deze expressielessen leren de kinderen meer dan pasjes instuderen op
muziek of een verhaal naspelen. Op een creatieve wijze ontdekken de kinderen welke
bewegingen en houdingen er allemaal mogelijk zijn met het lichaam. Er wordt geoefend met
apart bewegen van de lichaamsdelen en met het bewegen van het hele lichaam door de
ruimte met gebruik van hoogtelagen, richtingen en vloerpatronen. Er wordt aandacht
besteed aan de ademhaling, aan het gebruik van de zintuigen, aan het kunnen spannen en
ontspannen van spieren, een goede houding, (jezelf) kunnen presenteren en waarom dit
belangrijk is.

Onderbouw
Het jonge kind heeft een enorme bewegingsdrang, dat zeker tot uiting komt zodra er muziek
te horen is. Deze natuurlijke bewegingsdrang wordt in de expressielessen dans niet alleen
gebruikt om de lichamelijke bewegingen te ontwikkelen, maar ook om het leerproces van
binnen op gang te brengen. Door verbeelding en creativiteit leren de kinderen zich te uiten,
op een andere manier dan verbaal en beleven ze verschillende emoties.
Naast het sociaal emotionele en de creatieve ontwikkeling, ligt in de onderbouw de focus
ook op het verwerken van zintuiglijke informatie door het bewegen. Met je lichaam kun je
bijvoorbeeld heel goed voelen wat tegengestelde begrippen zijn, zoals voor-achter,
rechts-links, rond-recht, langzaam-snel, hard-zacht enz. Het uitbreiden van de woordenschat
is een belangrijk onderdeel.
Het oefenen van de motoriek speelt ook een grote rol bij het stimuleren van de leerrijpheid
(voor lezen, schrijven enz). Het gaat hierbij om het versterken van de verbindingen in het
brein en het verkrijgen van de motorische voorwaarden om tot leren te komen.
Aan het einde van de lessen komen we meestal even tot rust met ontspanningsoefeningen.

Middenbouw en bovenbouw
Vanaf de middenbouw werken we naast expressieve doelen ook aan brede vaardigheden,
waarvan er per les 1 doel centraal staat. Een duidelijk voorbeeld is ‘goed kunnen luisteren’
ofwel ‘begrijpend luisteren’ als eerste stap naar het beheersen van de brede vaardigheid
‘samenwerken’. Om dit te ontwikkelen werken we aan een goede en snelle verwerking van
de opdrachten, luisteren naar de muziek, het oppakken van aanwijzingen (door de muziek
heen) en het luisteren naar elkaar. Het auditief geheugen trainen we door meerdere
opdrachten achter elkaar te moeten onthouden en uitwerken. Luisteren is een belangrijk
onderdeel van communiceren en lichaamstaal speelt daar ook een belangrijke rol bij. Met
het lichaam kun je ook veel vertellen of herkennen bij anderen.

Persoonsvorming
Naast kennisontwikkeling is persoonsvorming een belangrijk onderdeel van ons onderwijs.
Persoonsvorming houdt onder andere in dat kinderen leren om vorm te geven aan hun
emoties en leren om rekening te houden met anderen. Zo ontdekken ze wat er nodig is om
voor zichzelf en voor anderen te zorgen. Respect, hulpvaardigheid en empathie helpen hen
met anderen samen te leven. Om dit te ontwikkelen is het belangrijk om creativiteit en
verbeeldingskracht te stimuleren en zo uitdrukking te kunnen geven aan gevoelens en
opvattingen. Door die te uiten laten de leerlingen zien wie ze zijn en ontdekken ze wat ze
mooi vinden en waar ze goed in zijn.

Creatieve procesgerichte didactiek
Tijdens de expressielessen is het bijzaak om bijvoorbeeld een gestructureerde dans, een
muziek- of een toneelstuk aan te leren. De kern van de expressielessen is een ontspannen
en plezierig creatief proces, waarbij de leerlingen onderzoeken, improviseren, ontdekken,
experimenteren, creëren en presenteren. Dit in hun eigen tempo en op hun eigen niveau.
De lessen worden vormgegeven volgens de creatieve procesgerichte didactiek en gaan
vooral om het gehele proces van jezelf durven zijn en leren reflecteren.
Er wordt geëxperimenteerd met verschillende dans- en drama-opdrachten, waaruit vaak
leuke presentaties ontstaan. In kleine groepjes wordt er samengewerkt, waarbij er
opdrachten worden gegeven zoals bijvoorbeeld ‘iedereen bij het proces betrekken’.
Bij het presenteren en kijken/luisteren naar elkaar wordt er geleerd wat reflecteren is en dat
dit belangrijk is voor je verdere ontwikkeling.

Ter afsluiting volgt er bewustwording van wat er tijdens de les is gebeurd door te evalueren.
De kinderen leren dat er verschillende uitingsvormen zijn en dat indrukken, ervaringen en
emoties op verschillende manieren kunnen worden weergegeven. Er wordt zowel op het
product, als op het proces van werken gereflecteerd. De kinderen ervaren dat iedereen op
een andere manier eenzelfde kunstuiting kan bekijken en daarover zijn eigen mening kan
vormen en dat de mening van jezelf en de ander er mag zijn.